GARŚĆ INFORMACJI O HISTORII REMBERTOWSKICH APTEK

"Rossijskaja Farmakopieja... "z 1910 roku [1] posiada na stronie tytułowej oraz wewnętrznej stronie okładki liczne pieczęcie swego właściciela. Wszystkie odciśnięte fioletowym tuszem, owalne, otoczone podwójną obwódką. Wewnątrz niej widnieją napisy:

1.: Aptieka J. Dobrżanskago ...............(nieczytelne) St. Rembertow;
2.: Apteka J. Dobrżańskiego w Karolówce St. Rembertów;
3.: Apteka J. Dobrzańskiego w Rembertowie;



Pierwsza z wymienionych pieczęci, napisana cyrylicą, podobnie jak sama Farmakopea, posiada zamazany napis, w którym można domyślać się nazwy "w Karolówkie". Świadczą o tym niektóre czytelne litery, jak też miejsce rozmieszczenia - identyczne jak w następnej pieczęci, tym razem już polskojęzycznej.

Sam rok wydania Farmakopei mówi niewiele, bo aptekarz mógł wykorzystywać stare podręczniki, do których przywykł w swej dotychczasowej praktyce, jednak pieczęć Dobrzańskiego napisana cyrylicą świadczy dobitnie, że apteka w Rembertowie funkcjonowała przed odzyskaniem niepodległości przez Rzeczpospolitą.

Nazwisko J. Dobrzańskiego wraz z adresem Piękna 62 zapisane jest również odręcznie na okładce innego woluminu - Aptekarskiej Taksy z 19l1r. (również opatrzonej analogicznymi pieczęciami)[4].
Inna natomiast notatka zapisana na stronie 1 wspomnianej "Taksy", objaśniająca poprawki poczynione w tekście przez aptekarza, odwołuje się do zmian wprowadzonych w 1913 oraz 1915 roku.

W spisie aptek w Rzeczypospolitej Polskiej, zamieszczonym w "Kalendarzu Farmaceutycznym na rok 1928r. " [2] a także dziesięć lat później Józef Dobrzański wymieniony jest jako właściciel apteki w Warszawie przy ul. Miodowej 9. W Rembertowie w tym samym źródle wymieniony jest jako właściciel Stanisław Pakleza, dyplomowany farmaceuta (dyplom farmaceuty uzyskał we Lwowie w 1920 roku)

W 1930 roku właścicielem apteki jest już Stanisław Kołomyjski.

W 1938 roku aktualny "Kalendarz..." [6] wymienia w Rembertowie dwie apteki: Zygmunta Kołomyjskiego oraz Michała Jabłońskiego. Do Zygmunta Kołomyjskiego należała "Rossijskaja Farmakopieja... "z 1880 roku [5] Również w przypadku tego dzieła widnieją pieczęcie - tym razem z innej, zapewne poprzedniej apteki tego samego właściciela: APTEKA Z.KOLOMYJSKIEGO w CZERWINIE. W dwóch przypadkach pieczęć tę postawiono zasłaniając starszą, na której w dwóch językach napisano: Apteka G..................(nieczytelne) w Sadownem. Chodzi tu zapewne o dwie miejscowości symetrycznie rozmieszczone z dwóch stron Ostrowi Mazowieckiej: Czewin - w kierunku Ostrołęki i Sadowne w kierunku Łochowa.

Stanisław Wieczorek

[1] Rossijskaja Farmakopieja izdannaja Medicinskim Sowytom Ministierstwa Wnutńennih dyl, szestoje izdanije, S.-Pietierburg, Izdanije KL.Rikkiera, Niewskij pr., 14., 1910
[2] Kalendarz Farmaceutyczny na rok 1928, wyd. Mr. Farm. Fr. Herod, Warszawa-Długa 20
[3] Kalendarz Farmaceutyczny na rok 1930, część II, wyd Mag.Farm. Franciszek Herod, Warszawa
[4] Aptiekarskaja Taksa sostawliennaja Miedicinskim Sowytom i utwiertdiennaja Ministrom Wnutńennych Dieł S.-Pietierburg, Izdanije KL.Rikkiera, Niewskij pr., 14., 1911
[5] Rossijskaja Farmakopieja izdannaja po wysoczajszemu powielyniju Medicinskim Sowytom Ministierstwa Wnutńennih dyl, trietije izdanije, Sanktpietierburg, Izdanije KL.Rikkiera, Niewskij prospiekt, 14., 1880
[6] Kalendarz Farmaceutyczny na rok 1938, wyd. Mgr.Farm. Franciszek Herod, Warszawa