ul. Marsa 61
Willa inż. Petscha, obecnie Instytut Prymasa Wyszyńskiego
 
 
Widok pierwotny wilii inż. Petscha 
 
fot. archiwum Instytutu Prymasa Wyszyńskiego
 

Willa w stylu dworkowym.  Pierwszym właścicielem był Bronisław Aleksander Petsch (1875-1956), inżynier elektryk, w młodości aktywny działacz organizacji socjalistycznych. Wraz z bratem Wacławem prowadził od 1905 r. "Fabrykę Elektrotechniczną B. Petsch" założoną przez jego ojca Bernarda w 1873 r.  W 1923 r. założył i prowadzi także Spółkę Wodną obwodu Wawerskiego osuszając znaczny obszar bagien w okolicach Warszawy. Po jego śmierci willa z działką została w 1957 r, sprzedana przez jego dzieci – Wacława Petscha i Janinę Przybyszewską grupie kilkunastu kobiet (dom miał 9 właścicielek, działka 6) na czele z Marią Okońską. Tworzyły one Instytut Świecki Pomocnic Maryi Jasnogórskiej Matki Kościoła (zarejestrowany oficjalnie, z przyczyn politycznych, dopiero 24VII 1989 r.) Fundusze na zakup nieruchomości pochodziły (wg wspomnień Jadwigi Jełowickiej) od papieża Piusa XII . 2 II 1958 r. została zawarta umowa dzierżawy budynku na cele kościelne między współwłaścicielkami nieruchomości a Prymasem Polski kardynałem Stefanem Wyszyńskim,. który zaczął regularnie odwiedzać to miejsce Po jego śmierci umowę dzierżawy ponowił kolejny Prymas kardynał Józef Glemp (8.02.1983). 23.04.1987 współwłaścicielki przekazały nieruchomość aktem darowizny Kurii Metropolitalnej Warszawskiej. Instytut został zarejestrowany 1989 r. i stał się właścicielem nieruchomości przy ul. Marsa 61, 17 I 2006 nastąpiła zmiana nazwy na Instytut Prymasa Wyszyńskiego, który przejął spuściznę poprzedniego Stowarzyszenia. W pomieszczeniu na piętrze willi znajduje się izba pamięci Prymasa Wyszyńskiego

 

Budynek na planie prostokąta szerokofrontowy, trójosiowy, dwutraktowy, z prostokątnym centralnym ryzalitem w elewacji frontowej (zachodniej). Budynek podpiwniczony jednokondygnacyjny z nakryty dachem naczółkowym z prostokątnym centralnym od strony zachodniej nakrytym dachem dwuspadowym i facjata od wschodu nakrytą również dachem dwuspadowym. Pierwotnie wyposażona w dwa piece kaflowe na piętrze i piec w kuchni, obecnie rozebrane 

Elewacja zachodnia frontowa (od strony ul. Młodnickiej) , jednokondygnacyjna pięcioosiowa, pośrodku dwukondygnacyjny, trójosiowy ryzalit z trzema oknami na I i II kondygnacji (środkowe dwudzielne, boczne bez podziałów) na skrajach ryzalitu pomiędzy oknami pilastry, kondygnacje oddzielone gzymsem, w zwieńczeniu trójkątny naczółek ujęty profilowaną listwą, z niewielkim okrągłym oknem, nakryty dachem dwuspadowym, skrajne osie elewacji wyznaczają prostokątne trójdzielne okna, na krawędziach pilastry, z prawej strony ryzalitu schody i drzwi wejściowe do budynku, nad którymi daszek. Pierwotnie w miejscu ryzalitu znajdował się biegnący przez dwie kondygnacje portyk kolumnowy w typie serliany (łuk arkady wsparty na parach kolumn) zwieńczony trójkątnym frontonem 

Elewacja północna pierwotnie analogiczna do południowej, obecnie do pierwszej kondygnacji przylega parterowy pawilon, druga kondygnacja trójosiowa z trójdzielnym sześciopolowym oknem pośrodku i prawym dwudzielnym, lewego okna brak

Elewacja południowa boczna dwukondygnacyjna, symetryczna, ujęta pilastrami i od góry profilowaną listwą. Pierwsza kondygnacja dwuosiowa z parą prostokątnych, trójdzielnych okien Druga kondygnacja trójosiowa z trójdzielnym sześciopolowym oknem pośrodku i dwoma bocznymi, dwudzielnymi

Elewacja wschodnia (od strony Żołnierskiej), tylna, jednokondygnacyjna z facjatą, symetryczna, ujęta pilastrami, trójosiowa, na osi środkowej ujęta profilowaną listwa facjata z trójdzielnym oknem, zwieńczona trójkątnym naczółkiem z oknem okrągłym, nakryta dachem dwuspadowym, w osiach bocznych trójdzielne okna. (widok z 2009 r.)
opis i fot. M. Pielas (OBiDZ)

 

  

Widok współczesny (2024)

 

Na temat tego budynku brak jest szczegółowych informacji. Jeśli masz jakieś informacje ,uwagi, pamiątkowe zdjęcia, dokumenty, plany lub inne pamiątki związane z tym budynkiem, - prosimy o wypełnienie formularza lub o kontakt